Newyddion Diweddaraf Cyngor Sir Y Fflint
Ymunwch âr Her Cyw Iâr a gadewch i ni haneru nifer yr achosion o wenwyn bwyd oherwydd campylobacter
Published: 18/05/2015
Beth am glywed mwy am y cyw iâr? Rydym ni wrth ein bodd efo fo. Maen iach ac
yn flasus ac yn dod â ni at ein gilydd o gwmpas y bwrdd bwyd i gael cinio dydd
Sul neu i fwynhau barbeciw ar brynhawn braf.
Rydym ni’n gymdeithas o bobl sy’n hoffi bwyta cyw iâr. Yn ôl arolwg barn
diweddar yr Asiantaeth Safonau Bwyd mae bron i dri chwarter (73%) ohonom ni’n
bwyta cyw iâr pob wythnos yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon. A, chytunodd
bron i dri chwarter (72%) o bobl ifanc 16-24 oed a 52% o bobl dros 25 oed mai
cyw iâr yw eu hoff gig.
Ond mae yna un peth nad ydym ni’n ei hoffi am y cig yma. Mae cyw Iâr yn gallu
achosi gwenwyn bwyd. Maer Asiantaeth Safonau Bwyd yn amcangyfrif bod modd
olrhain 280,000 o achosion o wenwyn bwyd pob blwyddyn i gampylobacter - germ a
geir yn bennaf ar gyw iâr amrwd. Fedrwch chi ddim ei weld, ei arogli na hyd yn
oed ei flasu, ond os bydd yn effeithio arnoch chi, ni fyddwch yn ei anghofio.
Ar ei waethaf, gall campylobacter achosi marwolaeth neu barlys.
Mae gwenwyn bwyd yn sgil campylobacter fel arfer yn datblygu ychydig ddyddiau
ar ôl bwyta bwyd wedi’i halogi ac mae’n arwain at symptomau syn cynnwys poen
yn yr abdomen, dolur rhydd difrifol a thaflu i fyny.
Weithiau fe all arwain at effeithiau parhaol, fel syndrom coluddyn llidus,
arthritis adweithiol ac, mewn achosion prin, Syndrom Guillain-Barré - cyflwr
difrifol ar y system nerfol.
Mae ar yr Asiantaeth Safonau Bwyd eisiau haneru nifer yr achosion o wenwyn bwyd
yn sgil campylobacter erbyn diwedd 2015. Fe all hynny olygu dros fil o bobl yn
llai yn dioddef o’r gwenwyn bwyd y flwyddyn nesaf. Os yw pawb yn gwneud eu
rhan, gan gynnwys y diwydiant a’r defnyddwyr, fe allwn ni gyrraedd y targed
hwn. Bydd ymgymryd â’r Her Cyw Iâr a gwneud o leiaf un peth i helpu i gadw ein
boliau yn ddiogel ac yn iach yn gwneud gwahaniaeth enfawr o ran helpu i
gyrraedd y nod hwn.
Maer Asiantaeth Safonau Bwyd yn gofyn i chi addo:
• Bagio a chadw cyw iâr amrwd ar wahân i fwydydd eraill, a’i orchuddio ai oeri
ar silff waelod yr oergell
• Peidio â golchi cyw iâr amrwd gan ei fod yn tasgu germau
• Golchi popeth syn cyffwrdd â chyw iâr amrwd efo sebon a dwr poeth - eich
dwylo ac offer
• Gwirio fod y cyw iâr wedi’i goginion iawn – h.y. ei fod yn chwilboeth a bod
yr hylif yn glir ac nad oes cig pinc
I ymgymryd â’r her ac i fod â chyfle i ennill gwobrau anhygoel ewch i:
www.food.gov.uk/chickenchallenge
Maen amlwg ein bod ni i gyd yn hoffi cyw iâr, ond maen rhaid i ni gymryd yr
amser a sicrhau ein bod ni’n gwneud y pethau bach yn y gegin i gadw ein
hanwyliaid yn ddiogel. Os oes arnoch chi eisiau i bobl gofio eich prydau cyw
iâr am y rhesymau cywir, dilynwch gyngor yr Asiantaeth Safonau Bwyd ar yr
arferion diogel a argymhellir wrth baratoi, coginio a chadw cyw iâr. Meddai
Nina Purcell Cyfarwyddwr yr Asiantaeth Safonau Bwyd.
Dywedodd y Cynghorydd Kevin Jones, Aelod Cabinet Strategaeth Wastraff, Gwarchod
y Cyhoedd a Hamdden:
“Mae Cyngor Sir y Fflint yn falch o fod yn rhan o’r ymgyrch genedlaethol hon,
syn lledaenur neges ac nid y germau. Maen bwysig bod pawb yn gwybod sut i
drin a choginio bwyd yn ddiogel er eu lles eu hunain ac er lles eu teuluoedd.”
DIWEDD
NODIADAU I OLYGYDDION:
Beth yw campylobacter?
Campylobacter ywr enw generig ar gyfer nifer o rywogaethau o facteria syn
gallu achosi gwenwyn bwyd mewn pobl. Maent yn achosi mwy o achosion o wenwyn
bwyd yn y DU na salmonela, E. coli a listeria cyfunol.
Mae bacteria campylobacter iw cael yn gyffredin ar gig dofednod. Mae modd
olrhain rhwng 50% ac 80% o achosion o wenwyn bwyd yn sgil campylobacter yn y
Deyrnas Unedig a gwledydd eraill yr Undeb Ewropeaidd yn ôl i ddofednod, cig
dofednod amrwd yn bennaf. Scientific Opinion on Quantification of the risk
posed by broiler meat to human campylobacteriosis in the EU (mabwysiadwyd 9
Rhagfyr 2009) http://www.efsa.europa.eu/en/scdocs/scdoc/1437.htm
I gael rhagor o wybodaeth ac i ymgymryd â’r her:
www.food.gov.uk/chickenchallenge
I gael cyngor ar drin dofednod yn ddiogel, ewch i www.food.gov.uk/chicken
Pam bod hyn yn bwysig?
Gall gwenwyn campylobacter arwain at salwch, gan gynnwys poen yn yr abdomen,
dolur rhydd, anabledd a hyd yn oed yn waeth. Y rhai syn wynebur risg fwyaf yw
plant a phobl hyn.
Dewch i wybod mwy am Her Cyw Iâr yr Asiantaeth Safonau Bwyd yn
www.food.gov.uk/chickenchallenge.