Newyddion Diweddaraf Cyngor Sir Y Fflint
Diwrnod Mawr Afon Dyfrdwy – Yr Ymosodiad
Published: 17/06/2015
Mae sefydliadau ar draws gogledd Cymru a Swydd Gaer yn chwilio am wirfoddolwyr
i helpu i fynd ir afael â rhywogaethau anfrodorol ymledol ar lannau Afon
Dyfrdwy ai llednentydd.
Yn dilyn dwy flynedd lwyddiannus o Ddiwrnod Mawr Afon Dyfrdwy - Yr Ymosodiad,
maer digwyddiad yn cael ei gynnal unwaith etor haf hwn.
Yn ystod y ddwy flynedd ddiwethaf mae 60 o ddigwyddiadau wedi eu cynnal ac mae
gwirfoddoli wedi treulio cyfanswm o bron i 2,000 o oriau yn mynd ir afael â
rhywogaethau anfrodorol ymledol fel planhigion Jac y neidiwr, llysiaur dial ac
efwr enfawr.
Mae rhaglen gydlynol o weithgareddau gwirfoddol yn cael ei chynnal o fis yma
tan fis Awst gyda gwahanol gyfleoedd i bobl gymryd rhan, o darddiad yr afon ym
Mharc Cenedlaethol Eryri hyd at aber Afon Dyfrdwy.
Maer digwyddiad yn agored i bawb ar draws y rhanbarth i helpu i gael gwared ar
blanhigion anfrodorol ymledol o lannau Afon Dyfrdwy ai llednentydd ac i
gofnodi ardaloedd problemus. Byddwn yn mynd i’r afael â rhywogaethau
anfrodorol, a ddygwyd i Brydain naill ain ddamweiniol neun fwriadol, sy’n
gallu achosi problemau mawr i fywyd gwyllt brodorol yn ogystal â chael
effeithiau eraill, fel gwneud glannau afonydd yn fwy tueddol o erydu a chynyddu
perygl llifogydd.
Mae partneriaeth o sefydliadau Cymreig a Seisnig, gan gynnwys gwasanaethau cefn
gwlad pum Awdurdod Lleol, Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri, Prosiect
Rhywogaethau Ymledol Anfrodorol Afon Dyfrdwy, Cadwch Gymrun Daclus,
Ymddiriedolaeth Afon Dyfrdwy Cymru, Cymdeithas Saethu a Chadwraeth Prydain ac
AHNE Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy yn gyfrifol am drefnu’r digwyddiad, sy’n
cael ei ariannu gan Gyfoeth Naturiol Cymru.
Dywedodd y Cynghorydd Bernie Attridge, Aelod Cabinet yr Amgylchedd Cyngor Sir y
Fflint:
“Mae Diwrnod Mawr Afon Dyfrdwy - Yr Ymosodiad yn mynd o nerth i nerth pob
blwyddyn ac mae’n gyfle gwych i ni gael effaith gadarnhaol ar Afon Dyfrdwy an
hamgylchedd lleol. Hoffem ddiolch i’r holl wirfoddolwyr sydd wedi helpu dros y
ddwy flynedd ddiwethaf, ac rydw i’n annog unrhyw un sydd â diddordeb i gymryd
rhan a galw draw i’w digwyddiad agosaf i roi help llaw.
“Yn Sir y Fflint, bydd Cyngor Sir y Fflint, Bywyd Gwyllt Gogledd Ddwyrain Cymru
ac Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Gogledd Cymru yn cydweithio ac yn arwain tîm o
wirfoddolwyr ger Afon Alun ddydd Mawrth 23 Mehefin, ddydd Iau 25 Mehefin, ddydd
Iau 2 Gorffennaf a dydd Iau 16 Gorffennaf.”
Meddai Meryl Norris, Swyddog Prosiect Rhywogaethau Anfrodorol Ymledol Afon
Dyfrdwy: “Mae ymdrechion y gwirfoddolwyr yn ystod y ddwy flynedd ddiwethaf wedi
gwneud y digwyddiad yma’n llwyddiant go iawn. Maer gwahanol ddigwyddiadau
Taclo Jac y Neidiwr’ sy’n cael eu cynnal yn y dalgylch yn ffordd wych o fynd
allan am dro a gweld lleoliadau hardd ar lan yr afon a’n helpu ni i fynd ir
afael â chadwraeth.”
Os hoffech chi neu’ch grwp gymryd rhan a thaclo planhigion Jac y neidiwr neu
lysiau’r dial, neu os hoffech chi gadw golwg ar blanhigion anfrodorol a
chofnodi eu lleoliad, cysylltwch â’ch cyswllt lleol am fwy o wybodaeth am yr
hyn sy’n cael eu cynnal yn eich ardal chi neu ewch i
www.facebook.com/BigDeeDayTheInvasion neu www.dinns.org.uk.
Cysylltiadau Lleol
Swydd Gaer
Laura George
lgeorge@cheshirewt.org.uk
01948 820728
Parc Cenedlaethol Eryri
Gethin Davies
g.davies@eryri-npa.gov.uk
01766 772255
Sir Ddinbych/AHNE Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy
Rhun Jones
rhun.jones@denbighshire.gov.uk
01978 869618
Sir y Fflint
Lawrence Gotts
lawrence.w.gotts@flintshire.gov.uk
01352 703263
Wrecsam
Liz Carding
Liz.carding@wrexham.gov.uk
01978 292000
Prosiect Rhywogaethau Anfrodorol Ymledol Afon Dyfrdwy
Meryl Norris
merylnorris@wildlifetrustswales.org
07880 197942
Nodiadau i Olygyddion:
Fech gwahoddir i anfon gohebydd a ffotograffydd i Fferm y Rhug, Corwen (LL21
0EH) ar gyfer lansiad swyddogol Diwrnod Mawr Afon Dyfrdwy – Yr Ymosodiad am 1pm
ddydd Gwener 26 Mehefin lle bydd staff, pwysigion a gwirfoddolwyr.
Cysylltwch â merylnorris@wildlifetrustswales.org / 078 80197942 am fwy o
wybodaeth.
Ynghylch Diwrnod Mawr Afon Dyfrdwy – Yr Ymosodiad
Mae Diwrnod Mawr Afon Dyfrdwy – Yr Ymosodiad yn chwaer ddigwyddiad i
Ddigwyddiad Mawr Afon Dyfrdwy – Glanhau’r Afon sydd wedi ei gynnal ers 2008.
Dechreuodd yr ymosodiad yn 2013, pan gafodd ei gynnal dros ddeuddydd (28 a 29
Mehefin) gydag 17 o ddigwyddiadau ar hyd a lled y dalgylch. Roedd y
digwyddiadau hyn yn cynnwys mynd i’r afael â phlanhigion Jac y neidiwr. Yn 2014
cafodd y digwyddiad ei gynnal drwy fis Gorffennaf gyda 40 o ddigwyddiadau a
gwirfoddolwyr yn rhoi cyfanswm o 1,680 o oriau o’u hamser.
Mae Grwp Llywio Diwrnod Mawr Afon Dyfrdwy – Yr Ymosodiad yn cynnwys y
sefydliadau canlynol - Cyngor Sir Ddinbych, Cyngor Sir y Fflint, Cyngor
Bwrdeistref Sirol Wrecsam, Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri, Prosiect
Rhywogaethau Anfrodorol Ymledol Afon Dyfrdwy, Cadwch Gymrun Daclus,
Ymddiriedolaeth Afon Dyfrdwy Cymru, AHNE Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy,
Cymdeithas Saethu a Chadwraeth Prydain a Chyfoeth Adnoddau Cymru.
Prosiect Rhywogaethau Anfrodorol Ymledol Afon Dyfrdwy
Mae Prosiect Rhywogaethau Anfrodorol Ymledol Afon Dyfrdwy yn brosiect
partneriaeth trawsffiniol syn ceisio rheoli rhywogaethau anfrodorol ymledol yn
ardal Afon Dyfrdwy yng Nghymru a Lloegr mewn modd cydlynol a chyfannol.
Sefydlwyd y prosiect yn 2012 yn dilyn gweithdy gan Ymddiriedolaeth Afon Dyfrdwy
Cymru. Yn 2013, yn dilyn sefydlu grwp llywior prosiect, lluniwyd cynllun
gweithredu strategol.
Maer prosiect yn gweithion agos gyda sefydliadau a grwpiau gwirfoddol i
sicrhau bod ganddynt yr adnoddau ar wybodaeth i reoli rhywogaethau anfrodorol
ymledol yn effeithiol ac i’w galluogi i godi ymwybyddiaeth o rywogaethau
anfrodorol ymledol a bioddiogelwch.
Swyddog Prosiect Rhywogaethau Anfrodorol Ymledol Afon Dyfrdwy: Meryl Norris
merylnorris@wildlifetrustswales.org 078 80197942.
Rhywogaeth Anfrodorol Ymledol
Mae rhywogaethau anfrodorol ymledol yn rhywogaethau, anifeiliaid neu’n
blanhigion a ddygwyd i Brydain o wledydd eraill ac sy’n cael effaith negyddol
ar ein hamgylchedd, ein heconomi a’n lles. Maer rhywogaethau hyn yn costio
dros £1.7 biliwn y flwyddyn i economi Prydain, a rhain yw’r ail fygythiad mwyaf
i fioamrywiaeth. Mae rhywogaethau fel Jac y neidiwr a llysiau’r dial yn cynyddu
cyfraddau erydu ac yn gallu achosi llifogydd; mae’r efwr enfawr yn cynnwys sudd
syn achosi llosgiadau difrifol i groen pobl; mae’r minc Americanaidd wedi
achosi gostyngiad sydyn yn niferoedd llygod pengrwn y dwr brodorol ac mae’r
rhain wedi diflannu o rai ardaloedd lleol yn gyfan gwbl; ac mae cimwch afon
America yn cario pla cimwch syn lladd ein cimwch bodiog gwyn brodorol ac sydd
wedi achosi dirywiad sylweddol yn eu niferoedd.