Newyddion Diweddaraf Cyngor Sir Y Fflint
Wythnos Ymwybyddiaeth Llid yr Ymennydd - peryglon i fyfyrwyr
Published: 18/09/2015
Hoffai Gwasanaeth Diogelu’r Cyhoedd Cyngor Sir y Fflint i atgoffa rhieni a
myfyrwyr am beryglon Llid yr Ymennydd.
Maer neges yn cyd-fynd âr Wythnos Ymwybyddiaeth Llid yr Ymennydd ar draws y
DU (14-20 Medi) a hefyd mae cynnydd yn yr achosion o Lid yr Ymennydd wrth i ni
symud i mewn i’r hydref ar gaeaf.
Mae Llid yr Ymennydd yn haint gymharol brin syn achosi pilennau syn amddiffyn
yr ymennydd a llinyn y cefn i chwyddo.
Gall Llid yr Ymennydd bacteriol fod yn angheuol ac yn heintus ymhlith pobl sydd
mewn cysylltiad agos. Gall ladd o fewn 48 awr ac mae triniaeth gynnar yn
hanfodol.
Gall unrhyw un gael llid yr ymennydd, fodd bynnag, plant yn eu harddegau yn
ogystal â babanod a phlant ifanc o dan bump oed sydd fwyaf mewn perygl.
Mae un o bob pedwar unigolion 15 a 19 oed yn cario bacteria meningococaidd yng
nghefn eu gyddfau, o’i gymharu ag un allan o bob 10 or boblogaeth gyffredinol.
Ni fydd y rhan fwyaf o bobl sy’n gludwyr or bacteria yn mynd yn sâl, ond yn
gallu ei drosglwyddo drwy besychu, tisian a chusanu, ac mae mwy o risg lle mae
pobl yn agos at ei gilydd fel mewn ystafelloedd dosbarth neu neuaddau preswyl.
Gall symptomau llid yr ymennydd gynnwys twymyn, dwylo a thraed oer, chwydu,
poen yn y cyhyrau, syrthni, dryswch, gwddf anystwyth, cur pen, anhawster gyda
goleuadau llachar, poen yn y stumog, dolur rhydd a brech nad ywn pylu drwy roi
pwysau arno. Gall pob un neu ddim ond rhai or symptomau hyn fod yn bresennol.
Gall y frech ymddangos yn hwyr neu ddim o gwbl. Maer frech yn fwy anodd ei
weld ar groen tywyll; edrychwch ar rannau goleuach o’r croen ac o dan yr
amrannau.
Mae Cyngor Sir y Fflint yn gweithio ar y cyd gyda GIG i godi ymwybyddiaeth o
frechlyn newydd am ddim ar gael i unigolion 17 a 18 mlwydd oed a myfyrwyr coleg
a phrifysgol hyd at 25 oed. Mae Meddygon Teulu yn cysylltu ag unigolion 17-18
oed i ddod ir feddygfa ar gyfer y brechlyn ond bydd angen i fyfyrwyr 19-25 oed
i gysylltu âu meddygfa i ofyn am y brechlyn.
Dywedodd y Cynghorydd Kevin Jones, Aelod y Cabinet dros Ddiogelur Cyhoedd,
Gwastraff ac Ailgylchu:
“Maen bwysig ein bod i gyd yn gwybod symptomau Llid yr Ymennydd. Maer clefyd
ofnadwy hwn yn achosi tua 300 o farwolaethau bob blwyddyn. Mae brechlynnau ar
gael yn erbyn rhai mathau o Lid yr Ymennydd bacteriol i blant ifanc ac oedolion
ifanc ac maen bwysig bod y brechlynnau hyn yn gyfredol. Yn ogystal, os oes
gennych bobl ifanc sydd yn gadael cartref am y coleg neur brifysgol ym mis
Medi, gwnewch yn siwr eu bod yn gwybod beth yw’r symptomau ac i gael cymorth
meddygol os ydynt yn teimlon anhwylus neu os oes gennych unrhyw bryderon
ynghylch y clefyd hwn.
I gael rhagor o wybodaeth:-
www.meningitusuk.org
www.meningitis.org
www.meningitis-trust.org
www.meningitisnow.org